6 grudnia, po trwającej cztery lata budowie, blok gazowo-parowy na warszawskim Żeraniu został przyjęty do eksploatacji. Jego Wykonawcą jest konsorcjum firm Mitsubishi Hitachi Power Europe oraz Polimex Mostostal. Blok kosztował 1,6 mld zł i jest jedną z najnowocześniejszych i najbardziej ekologicznych jednostek gazowo-parowych w Polsce, dostosowaną do potrzeb PGNiG TERMIKA – produkcji ciepła i energii elektrycznej. Jarosław Maślany, Wiceprezes ds. Operacyjnych: „Blok gazowo-parowy elektrociepłowni Żerań obrazuje, w jakim kierunku zmierza PGNiG TERMIKA.”
Blok gazowo-parowy na Żeraniu posiada moc cieplną 326 MWt i moc elektryczną 494 MWe. Będzie produkował 3,0 TWh energii elektrycznej oraz 1,9 TWh ciepła rocznie. W elektrociepłowni będzie pełnił rolę jednostki podstawowej. W ciągu roku będzie spalał od 500 do 650 mln m³ gazu ziemnego.
– Uruchomienie nowego bloku to element zielonej transformacji energetycznej z wykorzystaniem niskoemisyjnego paliwa pomostowego, jakim jest gaz ziemny. Dzięki tej inwestycji Grupa Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa obniża o ponad 40 proc. emisję gazów cieplarnianych na każdą jednostkę wytworzonej energii w jednym ze swoich największych zakładów produkcyjnych, zapewniającym bezpieczeństwo energetyczne mieszkańcom stolicy. Dodatkową korzyścią jest znacząca redukcja innych zanieczyszczeń, takich jak pyły, związki siarki i azotu. Efekty ekologiczne uzyskane na Żeraniu pokazują ogromny potencjał energetyki opartej na gazie ziemnym – powiedział Paweł Majewski, prezes PGNiG S.A.
Równolegle z budową bloku gazowo-parowego na Żeraniu prowadzony jest także projekt budowy dwóch Szczytowych Kotłowni Gazowych. Pierwsza z nich, Kotłownia Gazowa KG1 (zespół trzech kotłów wodnych o mocy 3 x 130 MWt), została przekazana do eksploatacji kilka dni przed blokiem, 3 grudnia. Zadanie zostało zrealizowane przez Spółkę PeBeKa (Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń SA). Zakończenie drugiego etapu inwestycji – Kotłownia Gazowa KG2 (dwa kotły wodne o mocy 2x130 MWt) – planowane jest na styczeń 2023 roku.
Blok, kotłownie gazowe oraz pracujące wciąż kotły fluidalne pozwolą na wyłączenie łącznie dziewięciu kotłów węglowych w Elektrociepłowni Żerań. Tym samym w zakładzie pozostaną czynne jedynie dwa kotły węglowe, które także zostały doposażone w zaawansowane instalacje oczyszczania spalin. Dzięki temu kotły spełniają restrykcyjne normy krajowe i unijne.
W efekcie zużycie węgla w całym miksie energetycznym PGNiG TERMIKA spadnie z 95% do 55%. Co więcej, gaz, jako paliwo niskoemisyjne, emituje o wiele mniej dwutlenku węgla – przejście na nowe paliwo spowoduje, że emisje CO2 z Elektrociepłowni Żerań spadną z około 95 do co najmniej 56 kilogramów na każdy wytworzony GJ energii. Dodatkowe prognozy redukcji emisji wynoszą: pyłu o 50%, dwutlenku siarki o 82% oraz tlenków azotu o 43%. Dla mieszkańców okolicy przestawienie elektrociepłowni na paliwo gazowe oznacza również zmniejszenie uciążliwości związanych z transportem – przewidywana roczna liczba wagonów z węglem spadnie o ok. 17 tys., zaś ciężarówek o ok. 4,5 tys.
- Budowa żerańskiego bloku gazowo-parowego to jedna z najważniejszych realizowanych przez PGNiG TERMIKA inwestycji w kraju w ostatnich latach – mówi Jarosław Maślany, Wiceprezes ds. Operacyjnych. – Jest to krok milowy na drodze transformacji energetycznej PGNiG TERMIKA. Realizujemy ambitny plan inwestycyjny w oparciu o niskoemisyjne źródła, dostarczając ciepło dla mieszkańców Warszawy. Dywersyfikacja miksu paliwowego Termiki, poprzez wykorzystanie gazu ziemnego, wpłynie na wzrost bezpieczeństwa w zakresie zaopatrzenia w ciepło odbiorców zasilanych z warszawskiej sieci systemowej. Blok jest także odpowiedzią na środowiskową strategię Unii Europejskiej oraz wyjściem naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców stolicy. Spełnia on najostrzejsze europejskie kryteria środowiskowe. Dzięki ograniczeniu zużycia węgla przyczyni się do spadku emisji i odczuwalnej poprawy jakości powietrza. Blok gazowo-parowy Ec Żerań obrazuje, w jakim kierunku zmierza PGNiG TERMIKA. Przejście na nisko i zeroemisyjne źródła energii nie byłoby możliwe w pespektywie roku 2030, czy nawet 2040, gdyby nie posiłkowanie się paliwem pomostowym, jakim jest gaz ziemny. PGNiG TERMIKA, jako Spółka z Grupy Kapitałowej PGNiG, rozpoczęła modernizację swoich zakładów, kładąc nacisk właśnie na gaz ziemny. Żerański blok nie jest jedyną inwestycją gazową, jaką zaplanowaliśmy na przyszłe lata. Planujemy budowę jednostek gazowych także w Elektrociepłowni Siekierki, Elektrociepłowni Pruszków oraz Ciepłowni Kawęczyn – zapowiada Jarosław Maślany.
Blok dla celów rozruchowych pracował już od wielu miesięcy. Pierwsza synchronizacja turbozespołu gazowego z Krajowym Systemem Elektroenergetycznym i pierwsza generacja energii elektrycznej miały miejsce pod koniec czerwca. Z kolei w sierpniu nastąpiła pierwsza synchronizacja całego bloku (turbozespołu gazowego i turbozespołu parowego), po której rozpoczęły się prace regulacyjne i testy poszczególnych układów bloku. Ruch próbny bloku trwał łącznie 720 godzin i po nim nastąpiły testy sieciowe. Zgodnie z planem 6 grudnia Wykonawca przekazał PGNiG TERMIKA gotowy blok do eksploatacji. Od tego momentu Spółka mogła ubiegać się o przyznanie dla bloku koncesji na produkcję energii cieplnej i elektrycznej. W tym czasie miał miejsce, wynikający z przepisów prawnych, postój bloku. Ponowny rozruch bloku nastąpił 13 grudnia, kiedy to rozpoczął pracę komercyjną.
Bloki gazowo-parowe z uwagi na to, że w niedalekiej przyszłości będzie można je zasilać zielonymi gazami – zielonym wodorem czy biogazem – stanowią stabilny pomost do osiągnięcia neutralności klimatycznej. GK PGNiG realizuje obecnie projekt badawczy, który ma ustalić techniczne możliwości wykorzystania istniejącej infrastruktury gazowej do przesyłu mieszanki wodoru z gazem ziemnym.